انتقال خون بدون توجه به گروه خونی امکان پذیر است

محققان یک گام به حذف نیاز به تطابق گروه خونی اهداکننده و گیرنده نزدیک‌تر شده‌اند، زیرا آنزیمی را از یک باکتری معمولی روده کشف کرده‌اند که می‌تواند فاکتور گروه خونی را از بین ببرد.

محققان با استفاده از آنزیم‌های تولید شده توسط باکتری‌های موجود در روده تقریباً همه انسان‌ها، آنتی‌ژن‌هایی را از گلبول‌های قرمز که گروه خون را تعیین می‌کنند، حذف کردند و به تولید خون جهانی نزدیک‌تر شدند.

به دلیل عواملی مانند پیری جمعیت، افزایش تقاضا و کمبود اهداکنندگان، کمبود جهانی خون برای انتقال خون وجود دارد. با این حال، حتی اگر خون کافی وجود داشته باشد، انتقال خون آسان نیست، زیرا خون اهداکننده باید با خون گیرنده سازگار باشد.

گروه های خونی A، B یا AB با وجود آنتی ژن های A و B مرتبط با زنجیره های قند (الیگوساکاریدها) در سطح گلبول های قرمز مشخص می شوند. سلول های خونی گروه O حاوی آنتی ژن نیستند. هنگام انجام انتقال خون، گروه خونی اهداکننده و گیرنده باید مطابقت داشته باشد. در غیر این صورت، سیستم ایمنی به سلول‌های خونی جدید حمله کرده و آن‌ها را از بین می‌برد و باعث واکنش مرگبار می‌شود.

اکنون، محققان دانشگاه فنی دانمارک (DTU) و دانشگاه لوند (Lund)، سوئد، از آنزیم‌های تولید شده توسط باکتری‌های معمولی روده برای حذف آنتی‌ژن‌های A و B از گلبول‌های قرمز خون استفاده کرده‌اند و آنها را یک قدم به تولید خون جهانی نزدیک‌تر کرده‌اند. .

ماهر ابو هاشم، نویسنده و دانشمند این بخش، می گوید: «برای اولین بار، ترکیب های جدید آنزیمی نه تنها آنتی ژن های A و B را حذف می کنند، بلکه انواعی را که قبلاً برای ایمنی انتقال خون مشکل ساز نیستند، گسترش می دهند. بیوتکنولوژی و زیست پزشکی در دانشگاه فنی دانمارک.

همانطور که قبلا ذکر شد، اصطلاح “گروه خونی” به گروهی از آنتی ژن های موجود در سطح گلبول های قرمز خون فرد اشاره دارد. ابوهاشم به انواع گسترش یافته و آنتی ژن های گروه خونی اشاره دارد که بیش از 120 سال پیش کشف شد.

انجمن بین المللی انتقال خون (ISBT) سیستم گروه خونی را به عنوان یک سیستم ژنتیکی مجزا متشکل از یک یا چند آنتی ژن تعریف می کند. به گفته محققان تا نوامبر 2023، 45 سیستم گروه خونی شناخته شده حاوی 362 آنتی ژن گلبول قرمز وجود داشت که از نظر ژنتیکی توسط 50 ژن تعیین می شود.

باکتری مورد مطالعه محققان که به طور طبیعی در روده سالم انسان وجود دارد، Akkermansia muciniphila نام دارد و جزء مخاطی اصلی پوشش داخلی روده را تولید می کند. این باکتری ها از آنزیم ها برای تجزیه موسین و ایجاد منبع کربن، نیتروژن و انرژی استفاده می کنند.

به گفته محققان، این باکتری ها علاوه بر ظاهر روی گلبول های قرمز، دارای آنتی ژن های گروه خونی در مخاط روده هستند.

ابوهاشم می‌گوید: «ویژگی مخاط روده این است که باکتری‌هایی که می‌توانند در آن زندگی کنند اغلب حاوی آنزیم‌هایی هستند که برای تجزیه ساختارهای قند مخاطی حاوی آنتی‌ژن‌های گروه خونی طراحی شده‌اند.»

محققان 24 آنزیم باکتریایی را بر روی صدها نمونه خون آزمایش کردند و دریافتند که در تبدیل گروه های خونی A و B به خون جهانی بسیار موثر هستند. علاوه بر این، عملکرد آن در برابر آنتی ژن B موثرتر از آنتی ژن A بود.

ابوهاشم می‌گوید: «ما به توانایی تولید خون جهانی از اهداکنندگان گروه خونی B نزدیک شده‌ایم، در حالی که هنوز کارهایی برای تبدیل گروه خونی پیچیده‌تر A وجود دارد. تمرکز ما اکنون این است که به تفصیل بررسی کنیم که آیا موانع دیگری وجود دارد یا خیر و چگونه می‌توانیم آنزیم‌های خود را برای رسیدن به هدف نهایی تولید خون جهانی بهبود بخشیم.

محققان می گویند یافته های آنها پیامدهای مهمی برای آینده انتقال خون دارد.

مارتین اولسون، یکی دیگر از نویسندگان این مطالعه، گفت: «خون جهانی از اهدای خون موجود استفاده مؤثرتری می‌کند و همچنین از انتقال خون اشتباه که می‌تواند عوارض کشنده داشته باشد، جلوگیری می‌کند».

وی افزود: زمانی که بتوانیم خون جهانی ایجاد کنیم، فرآیند حمل و نقل و انتقال فرآورده های خونی ایمن را ساده می کنیم و در عین حال ضایعات خون را به حداقل می رسانیم.

لازم به ذکر است که محققان در مطالعه خود به فاکتور Rh اشاره ای نکرده اند. علاوه بر گروه خونی، خون به عنوان Rh مثبت (گلبول های قرمز خون حامل آنتی ژن Rh) یا منفی (گلبول های قرمز فاقد آنتی ژن Rh) طبقه بندی می شود. مثلاً ممکن است کسی بگوید که گروه خونی من AB منفی است.

انتقال خون Rh مثبت به اهداکننده Rh منفی باعث می شود بدن گیرنده آنتی بادی های Rh تولید کند و در صورت تزریق خون بعدی، ممکن است واکنشی مشابه انتقال خون گروه A به فرد دارای گروه خون B ایجاد کند و باعث از بین رفتن او شود. سلول های خون او

محققان برای ثبت اختراع این آنزیم های جدید و روش ابتکاری آنها درخواست داده اند. آنها انتظار دارند در طول سه سال و نیم آینده مطالعات خود را ادامه دهند و سپس به آزمایشات کنترل شده روی بیماران بپردازند.

این مطالعه در مجله Nature Microbiology منتشر شده است.

منبع: خبرگزاری ایسنا