تهدیدات سایبری بیش از 54 درصد از کودکان را در سراسر جهان هدف قرار می دهند

باشگاه خبرنگاران جوان؛ پریزاد اقبالیمهیار خدادادی کارشناس امنیت سایبری و فضای مجازی معاونت علمی معاونت علمی ریاست جمهوری در گفت و گو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان ؛ با اشاره به پیامدهای فضای مجازی برای جوانان گفت: رفع محدودیت های اینترنت باعث می شود. خسارات جبران ناپذیری از جمله افزایش کلاهبرداری آنلاین، انتشار مطالب ناپسند و غیره که نظم اخلاقی و اجتماعی و غیره را مختل می کند. چنین وضعیتی می تواند منجر به گرفتار شدن کاربران در فضای آنلاین و کاهش اعتماد عمومی به استفاده از خدمات دیجیتال شود. در کشور در عین حال، یکی از آسیب پذیرترین گروه ها در این محیط بی قانونی، کودکان و نوجوانان هستند: «این گروه سنی به راحتی از طریق دسترسی آزاد به محتوای نامناسب و نقض حریم خصوصی آنها توسط مجرمان سایبری در معرض آسیب های جدی قرار می گیرند.

دسترسی به محتوای نامناسب تهدیدی برای کودکان در فضای مجازی است

میهیار خدادادی معتقد است در کشورهای پیشرو در حوزه فناوری و امنیت سایبری اقدامات قانونی و فنی بسیاری برای حمایت از کودکان در فضای مجازی اجرا شده است.

به عنوان مثال در اتحادیه اروپا و آمریکا با اعمال تدابیر قانونی، اقدامات موثری برای حمایت از کودکان در فضای مجازی انجام شده است. در اتحادیه اروپا، مقررات عمومی حفاظت از داده ها (GDPR) که در سال 2018 تصویب شد، بخش ویژه ای برای امنیت داده های کودکان دارد. طبق ماده 8 این قانون، پردازش اطلاعات شخصی کودکان زیر 16 سال در اینترنت تنها با رضایت والدین یا قیم قانونی آنها مجاز است.

کارشناس امنیت سایبری و فضای مجازی معاونت علمی ریاست جمهوری با اشاره به اینکه بر اساس گزارش های جهانی از جمله گزارش سال 2021 یونیسف، بیش از 54 درصد کودکان در سراسر جهان با تهدیدات مختلفی در فضای مجازی مواجه شده اند، خاطرنشان کرد: این تهدیدها شامل آزار و اذیت آنلاین، دسترسی به محتوای نامناسب و خطرات مربوط به اشتراک گذاری اطلاعات شخصی است. با توجه به اعداد موجود در کشور، این آمار در مورد کودکان و نوجوانان ایران نیز صدق می کند.

میهیار خدادادی تاکید کرد: این قانون با هدف جلوگیری از سوء استفاده دیجیتال، سرقت هویت، دسترسی به محتوای نامناسب و سایر تهدیدات امنیتی، شرکت ها و پلتفرم ها را ملزم می کند تا مجوز واضح و مشخصی از والدین برای جمع آوری و پردازش داده های کودکان دریافت کنند. علاوه بر این، قانون پلتفرم ها را ملزم می کند که به طور شفاف نحوه جمع آوری و استفاده از داده های کودکان را توضیح دهند. در ایالات متحده، COPPA که در سال 1998 تصویب شد و در سال 2013 به طور گسترده مورد بازنگری قرار گرفت، به طور خاص بر حفاظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان تمرکز دارد.

حقوق شرکت های آنلاین؛ کسب رضایت از والدین کودکان برای جمع آوری اطلاعات

یک کارشناس امنیت سایبری و فضای مجازی معاونت علمی معاونت علمی ریاست جمهوری، فضای مجازی را بستری خطرناک برای کودکان زیر 13 سال دانست و اظهار داشت: این قانون شرکت های اینترنتی را موظف می کند قبل از جمع آوری اطلاعات از کودکان زیر 13 سال، رضایت والدین را کسب کنند. آنها موظفند هیچ گونه اطلاعات شخصی از کودکان را جمع آوری نکنند یا آنها را در معرض محتوای نامناسب قرار دهند، بنابراین فضای مجازی بدون نظارت و محدودیت مناسب می تواند به مکانی خطرناک برای این گروه حساس تبدیل شود.

مهیار خدادادی با بیان اینکه اقدامات قانونی در کشورهای توسعه یافته انجام شده است، تصریح کرد: این اقدامات قانونی در کشورهای توسعه یافته الگویی برای حمایت از کودکان در فضای مجازی بود و اگر چنین اقداماتی در ایران نیز اجرا می شد، می توانست از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند و فضای بیشتری ایجاد کند. ... ایمن برای کودکان در دنیای آنلاین به همین دلیل لازم است قوانین و مقررات سختگیرانه ای برای نظارت بر محتوای دیجیتالی به ویژه در مورد کودکان و نوجوانان در کنار رفع محدودیت ها و ایجاد دسترسی آزادتر به اینترنت وضع شود اقدامات می تواند از هرج و مرج اجتماعی جلوگیری کند و محیط امن تری را برای همه کاربران به ویژه نسل بعدی ایجاد کند.

آنطور که امید علی مسعودی، رئیس انجمن سواد رسانه ای و رئیس دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه سورت، در خصوص اینترنت به عنوان یک رسانه گفت: «همه اقشار جامعه می توانند از این رسانه استفاده کنند ما سواد و نحوه استفاده از آن را نمی دانیم، کودکان و زنان با وجود بی گناهی، در برابر تهدیدات و خطرات این رسانه آسیب پذیرتر هستند و به همین دلیل باید در مرحله اول آموزش رسانه باشند. اینترنت رسانه ای است که در آن همه می توانند آزادانه به محتوا دسترسی داشته باشند و آن را منتشر کنند.

نقش مدارس در آموزش سواد رسانه ای به کودکان آسیب پذیر

رئیس انجمن فرهنگ رسانه معتقد است در شرایط خاص مانند همه کشورهای پیشرفته جهان و حتی کشورهای اسلامی حق اعمال قوانینی داریم که منافع ملی ما را محدود کرده و اعتقادات دینی ما را حفظ کند. اما از آنجایی که اینترنت را نمی توان به طور اساسی پایش و کنترل کرد، در برخی از بحران ها به دلیل حفظ و ارتقای امنیت، دولت ها مجبور به اعمال محدودیت ها و فیلترهایی می شوند که طبیعی است.

این کارشناس آموزش رسانه بر آسیب پذیری بیشتر کودکان در فضای مجازی تاکید کرد و گفت: کودکان تنها قشر جامعه هستند که بیشترین آسیب را از شبکه های اجتماعی و فضای مجازی می بینند با ورود بیماری کرونا به کشور، بستر شادی برای دانش آموزان فراهم شد و برای یادگیری این محیط، فقدان سواد رسانه ای، دانش آموزان را آسیب پذیر می کند، با ورود این دانش آموزان به سنین بزرگسالی و جوانی، دسترسی آنها به فضاهای مجازی آسان تر می شود و کنترل والدین در این فضا دشوارتر می شود. ، به تدریج با آنها بدرفتاری می شود آسیب پذیری کودکان و نوجوانان بسیار بیشتر است مسن و با تجربه ممکن است به راحتی فریب بخورند.